Helpt koffie voor je concentratie


Koffie is, volgens de Harvard T.H. Chan School voor Volksgezondheid, een dagelijkse gewoonte van meer dan de helft van de Amerikaanse volwassenen. Het is wel een ingewikkelde drank met antioxidante flavonoïden en een aantal andere bioactieve componenten, maar de meeste voordelen van koffie — waaronder de invloed die het heeft op cognitieve functies – hebben te maken met cafeïne. Vanwege de mogelijke risico’s van koffie tijdens zwangerschap kunnen moeders in verwachting het beter vermijden, of een verloskundige vragen naar koffiegebruik.

 

Cognitieve Voordelen

Het is geen grote verrassing dat twee derde van de koffie drinkende Amerikanen de drank gebruikt tijdens ontbijt. Cafeïne is een psychoactieve stof die hersenactiviteit stimuleert. Het beïnvloedt verschillende delen van je hersenen, waaronder je adenosine-receptors. Adenosine is een hersenstof die hersenactiviteit vermindert; als cafeïne deze receptors blokkeert kunnen deze en andere stimulerende chemicaliën – waaronder dopamine – vrij bewegen. Een wetenschappelijke publicatie in “Food and Chemical Toxicology” trok de conclusie dat cafeïne vermoeiing vermindert, alertheid verhoogt, en zorgt dat het makkelijker wordt om simpele taken uit te voeren die langdurig aandacht vereisen.

 

De Goede Hoeveelheid

De hoeveelheid cafeïne die je krijgt van koffie hangt af van de manier waarop de bonen zijn geroosterd, hoe je ze voorbereidt, en hoeveel je inneemt. Gewone koffie bevat meestal tussen de 65 en 120 milligram cafeïne per kop van 200 mL. 3 tot 4 koppen koffie per dag – ongeveer 300 tot 400 milligram cafeïne – wordt gezien als gematigd, en wordt geassocieerd met positieve effecten. Mensen die gewend zijn aan meer cafeïne kunnen echter hogere hoeveelheden nodig hebben voor hetzelfde effect, terwijl mensen die gevoelig zijn juist alleen profijt hebben van kleinere hoeveelheden. Teveel koffie kan zorgen dat je nerveus en minder geconcentreerd wordt, waardoor je je minder goed kunt concentreren. Dus let op met je koffiemachine 😉

8 manieren waarop technologie onze hersenen totaal heeft veranderd


Technologie heeft de menselijke fysiologie veranderd. Het zorgt dat we anders denken, anders voelen, zelfs anders dromen. Het beïnvloedt ons geheugen, onze spanningsboog en onze slaapcycli. Dit wordt toegeschreven aan een wetenschappelijk fenomeen dat bekend staat als neuroplasticiteit, oftewel het vermogen van het brein om zijn gedrag aan te passen op basis van nieuwe ervaringen. In dit geval gaat het om de enorme hoeveelheid informatie die wordt aangeboden door het internet en interactieve technologie.

Sommige cognitieve experts hebben dit effect op de hersenen geprezen, en zijn blij dat technologie onze levens kan organiseren en onze hersenen de vrijheid kan geven om dieper te denken. Anderen vrezen dat het onze aandachtspanne beperkt, en ons minder creatief en ongeduldig heeft gemaakt als het gaat om analoge dingen.

Iedere nieuwe studie en column wordt hevig besproken, maar ieder stuk brengt ons dichter bij het antwoord op de vraag hoe technologie onze geest fundamenteel kan beïnvloeden. Hieronder vind je een paar van de belangrijkste manieren waarop technologie onze hersenen heeft veranderd, zowel positief als negatief.

 

1. We dromen in kleur

Televisie heeft zo’n grote invloed op onze psyché, dat het misschien zelfs onze dromen verandert. In 2008 werd in een studie van Dundee University in Schotland bevonden dat volwassen boven de leeftijd van 55 jaar, die zijn opgegroeid in een huishouden met zwart-wit televisie, waarschijnlijk ook in zwart-wit dromen. Jongere proefpersonen, die waren opgegroeid in het tijdperk van Technicolor, ervoeren hun dromen bijna altijd in kleur. De American Psychological Association bevestigde die resultaten in 2011.

Voorgaand onderzoek naar dromen, uitgevoerd tussen 1900 en 1950, suggereerde al een correlatie tussen blootstelling aan zwart-wit televisie en dromen in zwart-wit. In de jaren ’60 kwamen de kleurrijke dromen weer terug met dank aan film en televisie in kleur.

 

2. We ervaren FOMO…

De meldingen zijn op zijn best anekdotisch, maar FOMO (fear of missing out), een fenomeen dat door de New YorkTies wordt beschreven als “de mengelmoes van angst, ontoereikendheid en irritatie die kan optreden tijdens het bladeren door sociale media,” lijkt behoorlijk echt.

Voor de opkomst van Instagram en Facebook voelde men zich misschien een beetje schuldig of verdrietig als ze zich op een stille zaterdagavond opsloten met een glas wijn en Anchorman, in plaats van feest te vieren. Maar dankzij sociale media wordt dat gevoel versterkt door foto’s en posts van royale diners en roerige feestjes, naast eindeloze video’s van vrienden die bier achterover slaan. Ook al vind je geen van deze activiteiten leuk, je zult die steek zeker herkennen: “Zou ik nu eigenlijk iets anders aan het doen moeten zijn?” Dat is FOMO.

Er is zelfs bewijs dat het zien van de maaltijden van je vrienden op Instagram en Pinterest zorgt dat je eigen maaltijd in vergelijking smakeloos aanvoelt.

 

3. … en ‘fantoomvibratie-syndroom’

We zijn er nu op ingesteld dat onze telefoon altijd afgaat, ook al is dat niet zo. Uit een onderzoek uit 2012, dat werd gepubliceerd in het tijdschrift Computers and Human Behavior, bleek dat 89% van de 290 ondervraagde studenten last had van ‘fantoomvibraties’ – het fysieke gevoel dat hun telefoon trilde, ook al was dat niet het geval, eens in de twee weken. Een onderzoek onder ziekenhuismedewerkers vond vergelijkbare resultaten.

Een onderzoekspsycholoog op NPR beweerde dat fysieke sensaties, zoals een kriebel, nu door onze hersenen kunnen worden opgevat als een trillende telefoon. “Iets in je hersenen wordt geactiveerd, dat anders is dan datgene wat en paar jaar geleden werd geactiveerd,” zei hij.

Omdat niemand enorm veel last heeft van de fantoomvibraties is het gevoel meer een irritatie dan een fysiologisch probleem. Maar het blijft raar.

 

4. We kunnen niet slapen

Wij technofielen zijn eraan gewend om in slaap te vallen bij de zachte gloed van laptops in ons bed, die een geruststellende aflevering Futurama afspeelt om ons in slaap te sussen. Anderen eindigen misschien de dag door een hoofdstuk van The Hunger Games te lezen op hun iPad. Maar die kalmerende nachtelijke routines halen onze slaappatronen misschien wel door de war.

Neurowetenschappers vermoeden dat de gloeiende lichten, die worden uitgestraald door laptop-, tablet-, en smartphoneschermen, onrust zaaien onder de interne lichtsignalen en slaaphormonen van je lichaam. Blootstelling aan helder licht kan je hersenen laten geloven dat het nog steeds dag is, en kan mogelijk op de lange termijn effect hebben op het circadiaanse ritme (de interne klok) van je lichaam. Onze ogen zijn vooral gevoelen voor het blauwe licht dat wordt geproduceerd door schermen. Dit maakt het lastiger om in slaap te vallen, vooral voor degenen die al last hebben van slapeloosheid.

 

5. Ons geheugen is niet geweldig, net zoals onze spanningsboog

Een lange tijd geleden was het uit je hoofd leren van kennis een gewaardeerde vaardigheid. Zo gewaardeerd, zelfs, dat vaak van studenten werd verwacht dat ze een heel boek uit hun hoofd konden voordragen. Nu dat de hele wereld Googelt, en ieder stukje informatie praktisch in onze handen ligt, doen we geen moeite meer om feiten te onthouden – laat staan hele passages uit boeken. Wie hoeft nog te weten wat de hoofdstad van Mozambique is, als je het gewoon aan Siri kunt vragen?

In 2007 ondervroeg een neurowetenschapper 3000 mensen, en kwam die erachter dat de jongere personen zich minder goed standaard persoonlijke informatie konden herinneren, zoals de verjaardag van een bekende of zelfs hun eigen telefoonnummer. Vergelijkbare studies hebben aangetoond dat rekenmachines simpele wiskundige vaardigheden kunnen aantasten. Sommige mensen kunnen niet navigeren binnen hun eigen steden zonder de hulp van GPS.

Sociale media en het internet hebben ook een aantoonbaar negatief effect op onze aandachtspanne. Personen die veel gebruik maken van digitale media hebben moeite om voor lange tijd boeken te lezen, en gaan vaak vluchtig door online artikelen zonder ieder woord te lezen. Dit fenomeen kan vooral lastig zijn voor jonge mensen, waarvan de hersenen beïnvloedbaarder zijn en dus moeite kunnen hebben om concentratievaardigheden te ontwikkelen.

 

6. We hebben betere visuele vaardigheden…

Een onderzoek uit 2013 kwam erachter dat first-person shooters, zoals Halo en Call of Duty, goed zijn voor beslissende en visuele vermogens. Deze meeslepende spellen forceren spelers om snelle beslissingen te nemen op basis van visuele aanwijzingen, wat een positief effect heeft op visuospatiële aandacht (het vermogen om details uit je fysieke omgeving te verwerken). Gamers zijn ook beter in het opmerken van contrast tussen objecten in slecht verlichte ruimtes.

Ondertussen kunnen complexe spellen & virtual reality op strategiebasis, zoals Starcraft, invloed hebben op de “cognitieve flexibiliteit” van de hersenen, oftewel de vaardigheid om te wisselen tussen taken en zo te multitasken. Dit was vooral waar onder oudere proefpersonen.

 

7. …Maar slechtere impulscontrole

Helaas ondervond diezelfde studie uit 2013 dat spellen zoals Halo beperkend kunnen werken op het vermogen van spelers om impulsief of agressief gedrag te beheersen. Onderzoekers concludeerden dat de spelers, omdat ze werden geforceerd om snel te reageren in gewelddadige situaties, minder ‘proactieve uitvoeringscontrole’ hadden over impulsieve reacties en stimuli – ze zouden dus eerder reageren met onmiddellijke, onbeheerste vijandigheid of agressie in het echte leven.

Andere studies hebben het verband tussen gewelddadige videogames (en andere gewelddadige vormen van media) en agressie- en aandachtsproblemen bevestigd.

 

8. We maken meer

Om af te sluiten met een positieve noot: Technologie maakt het makkelijker voor zowel artiesten als non-artiesten om zich bezig te houden met creatieve media. Auteur Clay Shirkey beweert dat het Internet positieve invloed heeft op iets dat hij bestempelt als ‘cognitieve surplus,’ de extra uren en mentale moeite die we kunnen steken in activiteiten en doelstellingen waar we van genieten. Volgens Shirkey drijven sociale media gebruikers aan om zich bezig te houden met teksten, beelden en video’s op een manier die televisie niet kan evenaren. Omdat sociale media een cultuur van delen promoten, voelen gebruikers zich meer geneigd om zelf iets te maken en delen – of dat nu een album is op Flickr, een boekreview, een bijdrage aan Wikipedia, of een doe-het-zelfproject.

“We doen dingen omdat ze interessant zijn, omdat ze ons bezig houden, omdat ze het juiste zijn om te doen, omdat ze bijdragen aan de wereld,” zegt Daniel Pink, auteur van Drive: The Surprising Truth About What Motivates Us, in een gesprek met Wired en Shirkey.

“Zodra we niet meer over al die tijd nadenken als individuele minuten, die moeten worden besteed, maar als een sociaal bronmateriaal dat kan worden gebruikt, ziet het er allemaal heel anders uit,” zei Shirkey. “De totale vrije tijd van de opgeleide mensen van de wereld – misschien een biljoen uur per jaar – is een nieuwe bron van mogelijkheden.”

Weetjes over je hersenen


Lees deze interessente feitjes over je hersenen, en kom erachter hoe dit geweldige deel van het menselijk lichaam werkt.

 

Hersenfeitjes

 

  • Het menselijk brein werkt als een krachtigecomputer die onze geheugens opslaat, en die bepaalt hoe wij als mensen denken en reageren. Door de eeuwen heen heeft het geëvolueerd, en sommige delen zijn zo ingewikkeld dat wetenschappers ze nog steeds niet goed begrijpen.
  • De hersenen zijn het centrum van het menselijke zenuwstelsel, en bepalen onze gedachten, bewegingen, herinneringen en beslissingen.
  • Dankzij evolutie is het menselijk brein steeds ingewikkelder geworden, waardoor veel van de interessante eigenschappen nog steeds niet goed worden begrepen door wetenschappers.
  • De hersenen bevatten miljarden zenuwcellen die informatie door het lichaam versturen en ontvangen.
  • Het menselijk brein is meer dan drie keer groter dan dat van andere zoogdieren van een vergelijkbaar lichaamsformaat.
  • Iedere helft van de hersenen houdt zich vooral bezig met één helft van het lichaam, maar om redenen die we nog niet helemaal begrijpen is dat de ándere kant; de rechter hersenhelft houdt zich bezig met de linkerkant van het lichaam, en andersom.
  • Het grootste deel van de hersenen heet het cerebrum. Andere belangrijke delen zijn het corpus callosum, de hersenschors, thalamus, cerebellum, hypothalamus, hippocampus, en de hersenstam.
  • Het menselijk brein wordt beschermd door de schedel (het cranium), een stevige behuizing gemaakt van 22 botten die aan elkaar zitten.
  • De hersenen van een volwassen mens wegen ongeveer 1,5 kg. Dit is weliswaar maar ongeveer 2% van het lichaamsgewicht, maar het gebruikt ongeveer 20% van de energie.
  • De hersenen drijven in cerebrospinale vloeistof, een materiaal dat dient om fysieke stoten op te vangen en om infecties af te weren.
  • Er zijn verschillende hersenaandoeningen, waaronder de ziekte van Alzheimer, de ziekte van Parkinson, en multipele sclerose. Ziektes als deze kunnen zorgen dat de hersenen niet meer normaal werken.
  • De meeste beroertes worden veroorzaakt door een bloedprop in de hersenen die de plaatselijke bloedtoevoer afsnijdt, waardoor nabij hersenweefsel wordt beschadigd en een aantal verschillende symptomen kunnen optreden.

Nieuw implantaat verlicht pijn door brein te misleiden met elektrische pulsen


Het misbruik en overmatig gebruik van medische pijnstillers is een groeiend probleem, met name in de Verenigde Staten. Om de patiënten te helpen bij het verminderen van hun afhankelijkheid van opiaten en andere krachtige pijnstillers, heeft een onderzoeksteam van de Universiteit van Texas in Arlington gewerkt aan een alternatief om pijn te beheersen – elektrische stimulatie van de hersenen.

De onderzoekers van UTA zijn niet de eersten die onderzoek doen naar elektrische impulsen als een manier om pijn te verminderen. Er bestaat al een experimentele klasse van vergelijkbare draagbare apparaten, die gebruik maken van de techniek die bekend staat als transcutaneous electrical nerve stimulation, of TENS. Deze apparaten geven kleine en pijnloze elektrische pulsen af aan de zenuwen met elektrodes, die op de huid worden geplaatst. De pulsen zijn ontworpen om de zenuwen te verwarren, en het pijnsignaal te blokkeren dat naar de hersenen wordt gestuurd – waardoor de pijn van dat gebied van je lichaam onmiddellijk wordt verlicht.

Het apparaat van UTA gaat nog een stap verder met deze techniek door te werken op het niveau van de ruggengraat, en pijnsignalen te blokkeren zodat ze de hersenen nooit bereiken. “Dit is de eerste studie waarbij een draadloos elektronisch apparaat wordt gebruikt om pijn te verminderen door het beloningscentrum van de hersenen direct te stimuleren,” zegt Yuan Bo Peng, psychologieprofessor van UTA.

Het apparaat werd ontwikkeld door onderzoeker J.C. Chiao, die persoonlijke ervaring heeft met pijn vanwege verschoven wervels en afgeknepen zenuwen in zijn rug en nek. Hij zag ook hoe zijn oom worstelde met pijnbestrijding tijdens kankerbehandeling, en werd daardoor verder gemotiveerd om het onderzoek achterna te gaan.

Het systeem dat Chiao’s team ontwikkelde maakt gebruik van een speciaal ontworpen draadloos apparaat, gedragen door de patiënt, dat het ventrale tegmentale gebied van de hersenen stimuleert. De resultaten van het onderzoek door UTA toonden aan dat stimulatie van dit deel van het brein effectief was bij het verminderen van pijnsignalen die door het ruggenmerg reizen. Dit proces blokkeert niet alleen pijnsignalen, het moedigt ook de afgifte van dopamine af – een tof die effect heeft op de belonings- en genotscentra van het brein. “We hebben nu bevestigd dat het stimuleren van dit deel van de hersenen ok kan worden gebruikt als pijnstillend instrument,” zei Peng in een bericht over de ontdekking.

Het team staat bekend om hun baanbrekende werk in pijnbestrijding, en hoopt verder te gaan met hun werk op dit gebied. “We zijn weliswaar nog steeds in de laboratoriumfase, maar deze nieuwe methode geeft hoop dat we in de toekomst chronische pijn zullen kunnen verlichten zonder de bijwerkingen van medicatie,” zei Peng.

IBM werkt aan hersenimplantaat dat epileptische aanvallen kan detecteren en voorspellen


Stefan Harrer, een onderzoeker van IBM, werkt aan een innovatieve manier om de hersenactiviteit van een persoon te observeren. Zo kunnen epileptische aanvallen worden voorspeld, zoals Wired rapporteerde. Samen met neurologen van de Australische tak van het bedrijf werkt Harrer aan een computersysteem, vergelijkbaar met een ‘kunstmatig brein,’ dat zich eraan wijdt om een echt brein te analyseren.

Harrer en zijn team gebruiken een neuraal netwerk, een softwareapplicatie die hersengolven interpreteert. In dit systeem worden de hersengolven van het brein van een patiënt aan het neurale netwerk doorgegeven, en geanalyseerd door de hardware van IBM. Het softwaresysteem wordt aangedreven door een experimentele IBM-chip genaamd TrueNorth. De TrueNorth is gebouwd met een architectuur die het menselijk brein nabootst, waardoor het een efficien neuraal netwerk wordt.

Het team stelt zich voor dat de chip wordt gebruikt in combinatie met een externe computer, en uiteindelijk een draagbaar apparaat, die samenwerkt met een hersenimplantaat. Het implantaat verstuurt EEG-informatie naar het apparaat met de TrueNorth, dat vervolgens de data gebruikt om de waarschijnlijkheid van een epileptische aanval te voorspellen. “We willen dit doen met een draagbaar systeem dat je op een patiënt plaatst, en dat analyse kan verrichten in real-time, 24/7,” zei Harrer. “Dat is de enige manier waarop deze technologie invloed kan hebben buiten coole onderzoeksrapporten.” Als een hersengolfpatroon wordt herkend dat voorafgaat aan een aanval, zal het systeem overgaan op het alarmeren van patiënten en doctoren met een verbonden smartphone.

Met gebruik van data die is verkregen uit eerdere implantaatstudies, verwachten de wetenschappers dat ze “dieper zullen kunnen kijken binnen de structuur van de onderliggende activiteit van een epileptische aanval.” Harrer en zijn team hopen deze informatie te gebruiken om het apparaat af te stellen, zodat het aanvallen van te voren kan voorspellen en zelfs zou kunnen tegenhouden voor ze optreden. In dit laatste geval zou het kunstmatige brein compenseren voor de fouten die worden gemaak door de echte hersenen.

Top 15 feiten over het menselijke brein


De hersenen zijn waarschijnlijk het belangrijkste orgaan van het menselijk lichaam. Op bepaalde manieren kunnen ze worden vergeleken met een erg krachtige computer. Ze bewaren belangrijke informatie, en bepalen al onze bewegingen en reacties. Het blijkt dat de hersenen het centrum zijn van het zenuwsysteem, en dat de kleinste gedachten en grootste beslissingen er dus van af hangen. Alleen zijn sommige delen van het brein en hun functies nog niet helemaal bekend – dit orgaan wordt tenslotte iedere dag complexer door evolutie. Ik weet zeker dat er nog een hoop dingen zijn die je nog niet weet over de hersenen, dus als je de beste hersenfeiten voor kinderen wilt leren, blijf dan lezen tot het eind!

 

Hersenfeiten voor kinderen

Het menselijk brein is in de geschiedenis altijd bewonderd en verkeerd begrepen. Veel filosofen of denkers bedachten hun eigen ideeën over de hersenen; sommigen hadden gelijk, terwijl andere ideeën eeuwen later niet waar bleken te zijn. ‘De hersenen zijn de baas over spraak en beweging,’ zei Galen, een bekende anatomist. In dit artikel zullen we het hebben of het formaat, belang, de functies, het doel, en allerlei andere feitjes over de menselijke hersenen.

De anderhalve kilo aan vettig weefsel lijkt misschien weinig in vergelijking met het menselijk lichaam, maar het is hoe dan ook een centraal deel van het lichaam. Wetenschappers vinden het het meest complexe levende ding in het hele universum. Iedere dag ontdekken wetenschappers nieuwe dingen of uitvindingen door dit sponsachtige orgaan. Deze menselijke vooruitgangen lijken te bewijzen dat de hersenen veel meer zijn dan gewoon een supercomputer of schakelbord. Iedere functie van het menselijk lichaam hangt af van de hersenen voor beweging, herinnering, emotie, en zelfs om te leren. Onze hersenen zijn de bron van onze fantasie, gevoelens, gedachtes, hoop, en dromen. Kort gezegd zorgt het brein dat een mens een mens is.

 

Hoe ziet het eruit en voelt het?

Als je nog nooit een brein hebt gezien vraag je je waarschijnlijk af hoe het eruit ziet. Het is vaalroze van kleur en heeft een gelei-achtige textuur, omdat het voor 75% uit water bestaat.

 

Doet het formaat ertoe?

Menselijke hersenen wegen ongeveer 1,3 tot 1,4 kilo. Het is het grootste brein in vergelijking met dat van andere zoogdieren. Je denkt misschien dat de hersenen van olifanten en walvissen veel groter zijn, en dat is ook zo. Maar in vergelijking met hun lichaam is het brein van mensen het grootste. Het formaat heeft echter niks te maken met de intellectuele vermogens.

 

Hoeveel zenuwcellen zijn er in een brein?

We weten niet precies hoeveel hersencellen een menselijk brein bevat, maar het zijn er ongeveer 100 miljard. Het is ook interessant dat baby’s bij hun geboorte ongeveer 50% van hun neuronen verliezen. Voordat ze worden geboren raken ze al hun ongebruikte zenuwcellen kwijt.

 

Kunnen hersenen ziek worden?

Ja, er zijn ziektes die zorgen dat je hersenen niet meer goed kunnen werken. Zulke ziektes zijn bijvoorbeeld Alzheimer, Parkinson, of multipele sclerose.

 

Gedachten

Volgens een schatting houdt een gemiddeld persoon iedere dag zo’n 70.000 gedachten in zijn hoofd. Zelfs de kleinste gedachte vormt al een verbinding in je hersenen.

 

Gebruiken we echt maar 10% van onze hersenen?

Dit is een mythe die helemaal niet waar is. We gebruiken iedere dag alle mogelijkheden van onze hersenen. Laten we bijvoorbeeld zeggen dat je chips eet terwijl je dit artikel leest. Je gebruikt bijna alle functies van je brein. Terwijl je leest zijn je frontale hersenkwabben aan het werk, omdat die verantwoordelijk zijn voor je gedachten. De wandbeenkwabben van je hersenen zorgen voor smaak en geur, en zijn dus ook druk bezig. Ten slotte helpen de temporale kwabben je om je horen, terwijl de occipitale kwabben je helpen om de geschreven tekst op deze site te begrijpen. Dat is het dus! Je hele brein is 100% aan het werk voor zo’n simpele activiteit als dit.

 

Verliefde hersenen

Is het brein verantwoordelijk voor onze gevoelens van liefde en haat? Volgens wetenschappers wel. De hersenen geven ocytocine af, een hormoon dat ook wel het “liefdeshormoon” wordt genoemd. Dit hormoon komt tevoorschijn als een moeder haar kinderen verzorgt, of als twee mensen knuffelen of handen vasthouden, en zorgt voor een gevoel van verbintenis tussen mensen, voor vertrouwen en vriendschap.

 

Hoe goed is ons kortetermijngeheugen?

Het kortetermijngeheugen, of werkgeheugen, van een normaal mens is niet erg goed. Dit deel van de hersenen laat ons gedachten net lang genoeg vasthouden om het idee te verwerken. Het is wetenschappelijk bewezen dat ons werkgeheugen maar zo’n 7 getallen kan onthouden.

 

Wanneer houden de hersenen op met groeien?

Het brein houdt soms al op met groeien op een leeftijd van 18 jaar, al groeit het vaak door tot je ongeveer 21 bent.

 

Wanneer werken onze hersenen?

Vreemd genoeg werken meer delen van je hersenen tegelijk tijdens het slapen dan wanneer je wakker bent.

 

Kan ons brein pijn voelen?

Nee, dat kan het niet. Wanneer we hoofdpijn hebben zijn het onze spieren en zenuwen die pijn doen, niet onze hersenen. Je hersenen verwerken wel alle gevoelens van pijn die ze ontvangen van de rest van je lichaam.

 

Hoeveel energie gebruiken de hersenen?

Onze hersenen gebruiken ongeveer 12 – 23 watt aan energie, voldoende om een lamp aan te houden.

 

Hoeveel hersenaandoeningen bestaan er?

Volgens wetenschappers zijn er 1000 hersen- en zenuwstelselziektes die niet te vergelijken zijn met een andere groep aandoeningen. Geen enkel menselijk orgaan vertoont evenveel ziektes als de hersenen. In Amerika kosten neurologische aandoeningen ieder jaar $460 miljard, en treffen ze 50 miljoen Amerikanen.

 

Hersenplasticiteit

Onze hersenen zorgen dat we om kunnen gaan met veranderende omstandigheden, door neurale verbindingen aan te passen als dat nodig is. Wetenschappers gaan in op de basis van dit moleculaire proces, dat zij bestempelen als ‘hersenplasticiteit’. Deze ontdekking heeft veel wetenschappers doen geloven in nieuwe methodes om chronische pijn te bestrijden.

 

Sensatie en waarneming

Zicht is het belangrijkste zintuig voor de hersenen. Ongeveer een kwart van het menselijk brein is bezig met het verwerken van visuele informatie, in tegenstelling tot alle andere zintuigen. Onze ogen vangen het beeld ondersteboven op – je hersenen draaien het weer de goede kant op.

 

Klein brein

Het kleinste brein dat ooit is gemeten woog ongeveer 1,09 kilo. Die hersenen waren van een vrouw die overleed in 1977.

Zo slaap je beter


Blijf jij graag up tot diep in de nacht? Kun je ’s ochtends moeilijk uit bed komen? We zoeken uit waarom slaap zo belangrijk is tijdens je tienerjaren, en geven een paar tips om al je broodnodige uren slaap te halen.

Gapen en groeien

Tijdens het slapen geven tieners een hormoon af dat enorm belangrijk is voor hun groeispurt. Tieners zouden zelfs meer slaap moeten krijgen dan volwassenen of kinderen. Experts raden aan dat tieners ongeveer 9 uur of meer slapen per nacht, maar uit studies blijkt dat de meesten in de praktijk maar net iets meer dan 7 uur halen.

Slechte gewoonten

Veel jongeren pikken de slechte gewoonte op om films te kijken of games te spelen voor bedtijd. Dit houdt de hersenen actief en maakt het moeilijk om tot rust te komen. Als je brein en lichaam worden gestimuleerd maken ze namelijk minder van de hormonen aan waarvan mensen in slaap vallen, een stof genaamd ‘melatonine‘. De meeste volwassenen produceren melatonine rond 10 uur ’s avonds, maar door je hersenen actief te houden kan melatonine pas veel later worden gemaakt. Volgens een recent onderzoek beginnen de meeste tieners pas om 1 uur ’s nacht melatonine aan te maken! Vaak worden ze dus wakker gehouden door hun eigen lichaam.

Weekendslaap

Gebruik jij de weekenden om slaap in te halen, maar voel je je dan verschrikkelijk tijdens de volgende maandagochtend?

Uit recent onderzoek blijkt dat dit komt doordat tieners meer slapen in het weekend en zo hun interne klok resetten. Dit betekent dat je lichaam er niet klaar voor is als de wekker gaat voor school op maandagochtend. Het onderzoek uit Amerika liet ook zien dat “inhaalslaap” zorgde dat jongeren op maandag minder goed konden opletten. Het is misschien makkelijker gezegd dan gedaan, maar de conclusie was dat tieners iedere nacht hun complete slaappatroon moeten halen, en dat ze iedere ochtend ongeveer om dezelfde tijd moeten opstaan – ook al blijven ze op vrijdag- en zaterdagavond laat wakker.

Slaap lekker

Te weinig slaap kan zorgen dat je je chagrijnig of zelfs depressief voelt. Hoe zorg je dus dat je genoeg slaap krijgt?

  • Vermijd cafeïne in de avond! Zorg dat je je energiestoot al eerder in de dag hebt gehaald – cafeïne is een stimulerend middel dat je wakker kan houden.
  • Eet niet te laat – tijdens het slapen moet je lichaam dan werken om het voedsel te verteren dat je eerder hebt gegeten.
  • Vergeet je zorgen van de dag. Als je bijvoorbeeld iedere avond een bad neemt voordat je gaat slapen raakt je lichaam eraan gewend, en begin je een slaperig gevoel te krijgen wanneer je een bad neemt.
  • Sport om alle overgebleven energie van de dag weg te werken. Het kan tenslotte zijn dat die energie je wakker houdt. Ongeveer anderhalf uur sporten per dag zou genoeg moeten zijn.
  • Ga iedere dag ongeveer rond dezelfde tijd naar bed – je lichaam raakt er al snel aan gewend, en weet wanneer het tijd is om tot rust te komen.

Lange dagen

Mocht je toch nog een lange dag hebben, probeer dan een van de volgende tips uit om je lichaamsklok weer in het gareel te krijgen.

  • Slaap de volgende dag niet extra lang om te compenseren, dat gooit je lichaamsklok in totale paniek.
  • Sta de volgende ochtend niet meer dan een uur later op dan je normaal gesproken zou doen.
  • Slaap even kort bij in het midden van de middag – ongeveer een half uur zou genoeg moeten zijn – en ga vervolgens rond je normale bedtijd slapen.
  • Sta de volgende dag gewoon op zoals altijd, en je zou weer goed op weg moeten zijn.

Hoe onthouden je hersenen dingen


Introductie

Onze hersenen zijn ingewikkelde organische machines die uit veel complexe delen bestaan. Ieder deel van de hersenen heeft een andere functie, van het controleren van de automatische acties die we iedere dag ondernemen (zoals ademhalen en de hartslag) tot het vermogen om te voelen, proeven, ruiken en horen. Eén van de meest ingewikkelde processen die onze hersenen kunnen uitvoeren is het vermogen om gebeurtenissen en informatie te onthouden.

Sensorisch Geheugen

Sensorisch geheugen is de eerste soort geheugen die de hersenen gebruiken om dingen te onthouden. Het sensorisch geheugen blijft echter het kortst hangen in onze databanken. Sensorisch geheugen werkt als we iets zien, horen, of zelfs voelen. Het gevoel wordt snel opgeslagen in de sensorische registers van de hersenen. Op zo’n moment is de herinnering een exacte afbeelding van wat er is gebeurd. Het is niet verwerkt of veranderd. Hier besluit het brein of de ervaring belangrijk genoeg is om door te sturen naar het korte- of langetermijngeheugen. Zo niet, dan wordt de herinnering vervangen door een nieuwe impuls en vergeten. Is hij wel belangrijk genoeg, dan wordt de herinnering doorgestuurd naar het volgende geheugengebied in de hersenen. De meeste sensorische herinneringen blijven maar een paar seconden hangen.

Kortetermijngeheugen

Kortetermijngeheugen verschilt van sensorisch geheugen – het duurt een paar minuten, niet slechts een paar seconden. Zodra een herinnering dit gebied van de hersenen bereikt is het al verwerkt in een ingewikkelder idee, in plaats van een exacte kopie van wat er gebeurde in het sensorisch geheugen. Kortetermijngeheugen bestaat in twee vormen: gewoon kortetermijngeheugen, en werkend kortetermijngeheugen. Gewone kortetermijnherinneringen bevinden zich maar even in het brein, en worden niet belangrijk gevonden om voor de lange termijn te worden opgeslagen. Op dit moment worden ze verdreven door belangrijkere gedachten. Werkend kortetermijngeheugen is een kortetermijnherinnering die onbeperkt wordt opgeslagen door de informatie continu te herhalen. Door bijvoorbeeld een telefoonnummer steeds opnieuw op te noemen blijft het in je kortetermijngeheugen. Heb je het eenmaal gebeld, dan kan het worden vergeten of opgeslagen in het langetermijngeheugen. Als de informatie belangrijk genoeg is om voor onbeperkte tijd te worden opgeslagen analyseert de frontale cortex van je hersenen, samen met de hippocampus, de informatie en werkt het om de ervaring op te slaan in het langetermijngeheugen.

Langetermijngeheugen

In het langetermijngeheugen gebeurt de meeste actie als het gaat om dingen die je hersenen écht onthouden. Dit begint met het coderen. Tijdens het coderen worden de details van een langetermijnherinnering, zoals geur, kleur of informatie, opgeslagen in de hippocampus van de hersenen. De hippocampus en frontale cortex nemen vervolgens al deze informatie en veranderen het in elektrische signalen die kunnen worden verdeeld over verschillende delen van de hersenen, verbonden via zenuwpaden en synapsen. Eén deel van de hersenen kan de geur van een herinnering opslaan, een ander deel herinnert zich misschien wel een kleur, nummer, of zelfs emotie.

Synaps

De intensiteit van een herinnering in je hersenen hangt af van de kracht van de synapsen tussen de zenuwcellen die de herinnering representeren. Hoe meer je oefent of denkt aan een informatiedeel in je hersenen, hoe meer die specifieke synapsen worden gebruikt. Naarmate ze meer worden gebruikt worden ze sterker. Hierdoor kan de herinnering helderder en duidelijk voor je zijn. Als je de herinnering niet vaak aanspreekt begint de synaps te verzwakken. Hierdoor kun je het vergeten, of kan het lastig zijn om een herinnering op te roepen waar je al lang niet aan hebt gedacht.

3 manieren om de bloedstroom naar je hersenen te verhogen


De hersenen gebruiken ongeveer drie keer zoveel zuurstof als spieren. Zuurstof is belangrijk om je hersenen te laten werken en genezen. Om je hersenen optimaal te laten werken is een gezonde bloedsomloop nodig. Er zijn verschillende manieren waarmee je de hoeveelheid zuurstofrijk bloed in je hersenen kunt vergroten.

Methode 1: Sporten

1. Oefen regelmatig

Alle aerobe activiteit heeft positieve effecten op de bloedsomloop en gezondheid. Een onderzoek concludeerde dat matig sporten de bloedsomloop in de hersenen van oudere vrouwen verbeterde. Loop 30-50 minuten in rap tempo, drie of vier keer per week.

  • Uit het onderzoek bleek dat de bloedstroom naar de hersenen tot wel 15% hoger kon zijn.
  • Veel onderzoeken suggereren een verband tussen oefening en algemene gezondheid van de hersenen. Er is echter geen definitief onderzoek dat aantoont dat betere bloedsomloop cognitieve achteruitgang kan voorkomen of genezen.
  • Aerobe oefening is iedere fysieke activiteit waarbij je harder ademt, en waarbij je hartslag omhoog gaat. Zwemmen, fietsen, dansen, en zelfs seks zijn aerobe activiteiten. Kies er een die het best bij je leefstijl past, en stort je er met enthousiasme op!

2. Maak door de dag korte wandelingen

Het is niet nodig om lange oefeningssessies in te plannen om de voordelen van wandelen op te doen. Korte wandelingen helpen ook om de bloedsomloop naar je hersenen te vergroten. Zelfs een wandeling van drie tot vijf minuten heeft al een positief effect op je circulatie.

  • Gebruik overdag een timer om je eraan te herinneren korte wandelingen te maken. Werk je aan een bureau, plan dan wandelingpauzes in.
  • Maak gebruik van natuurlijke kansen om te lopen. Neem de trap in plaats van de lift. Parkeer op afstand van je bestemming. Stap van de bus of trein voordat je bent waar je moet zijn, en loop de rest van de route.

3. Rek jezelf uit

Rekken helpt bij het verbeteren van de algemene bloedsomloop, en voorkomt stijfheid in de gewrichten en spieren. Neem ieder uur een paar minuten om je lichaam te strekken.

  • Strekken helpt om de bloedsomloop naar de spieren te verbeteren. Het is weliswaar niet mogelijk om je brein te ‘strekken’, maar door je algemene bloedsomloop te verbeteren neemt ook de bloedstroom naar je hersenen toe.
  • Een simpele rekoefening is bijvoorbeeld om je knieën of tenen aan te raken vanuit een staande positie. Een alternatief is om op een schoon oppervlak te zitten met je benen gestrekt, en je knieën, schenen of tenen vanuit die zittende positie aan te raken. Let goed op dat je niets doet dat pijn of discomfort in je rug veroorzaakt.

4. Doe aan yoga

Yogaposities zorgen vaak dat je hoofd onder je hart komt. Dit heeft een direct voordeel voor de bloedstroom naar je hersenen. Een simpel voorbeeld is om gewoon op de vloer te liggen, met je benen naar een muur. Schuif je lichaam naar voren zodat je benen tegen de muur rusten, en je billen dichtbij de muur komen of de muur raken.

  • Een voorbeeld van een geavanceerdere positie: til je lichaam boven je hoofd met een handstand. Je kunt dit oefenen bij een muur om je balans te helpen. Onthoud dat yoga nooit pijnlijk hoort te zijn. Werk samen met een getrainde beoefenaar van yoga voor geavanceerdere posities.
  • De posities hoeven niet verticaal te zijn. De ploeg- en vispositie zijn hebben allebei een direct voordeel voor de bloedsomloop naar de hersenen. De ploegpositie stimuleert de thyroïde, waardoor de bloedstroom naar je hersenen verbetert. De vispositie stimuleert de nek, keel, en hersenen.

Methode 2. Ademhaling

1. Haal adem door je neus

Gebruik het middenrif in je buikgebied. Dit heet ook wel “buikademen”. Door diep adem te halen bewegen de lucht en zuurstof zich naar de lagere gebieden van de longen, waar het meeste bloed circuleert.

  • Lucht die door de neus naar binnen komt gaat door de sinusopeningen, orale openingen, en het bovenste deel van de longen. Ademhaling door de mond vermindert de blootstelling aan verse zuurstofhoudende lucht.
  • Ademhalen met het middenrif zorgt dat meer zuurstof het bloed bereikt.

2. Mediteer

Hartslag en ademhaling vertragen tijdens meditatie. Vaak omvat meditatie ook bewustere, zelfs gestuurde ademhaling. Diepe, gelijkmatige ademhaling verhoogt het zuurstofgehalte van het bloed.

  • Bewuste ademhaling helpt om de schouders, borst, en nekspieren te ontspannen, die de bloedstroom naar de hersenen kunnen belemmeren.
  • Meditatie heeft bewezen positieve effecten. Het verlaagt stressniveau’s, verhoogt het vermogen om te concentreren, en versterkt het immuunsysteem.
  • Er zijn veel manieren om te mediteren. Een makkelijke manier om meditatieoefening te beginnen is om gewoon comfortabel te gaan zitten, ogen gedeeltelijk of helemaal gesloten, en ademhaling te tellen. Begin opnieuw zodra je 10 ademhalingen hebt geteld. Blijf je volledige aandacht richten op je ademhaling. Als andere gedachten binnendringen, merk ze gewoon op en laat ze gaan. Begin opnieuw bij een.

Meditatie

3. Stop met roken

Nicotine vernauwt slagaders, die nodig zijn om gezonde zuurstof naar de hersenen te krijgen. Aan de andere kant verminderen de zuurstofopname en bloedsomloop van de hersenen met tot 17% direct nadat mensen stoppen met roken.

  • Er is een verband gelegd tussen roken, beroertes en hersenaneurysma. Een aneurysma is een zwelling in een bloedvat veroorzaakt door een zwakte in de aderwand.
  • Elektronische sigaretten bevatten nicotine, dat bloedvaten vernauwt en de bloedsomloop naar de hersenen beperkt. Ze worden niet aangeraden ter vervanging van gewone sigaretten.

Methode 3. Verander je dieet

1. Eet meer chocola

Onderzoek suggereert dat de flavonoïden in cocaobonen de bloedstroom naar de hersenen kunnen verhogen. Flavonoïden kunnen ook worden gevonden in rode wijn, rode druiven, appels, en bessen. Thee, en groene of witte thee in het bijzonder, is ook een goede bron van flavonoïden.

  • Let op dat je calorie-inname binnen de gezonde grenzen blijft. Meer vet of suiker in je dagelijkse dieet kan negatieve gevolgen hebben.
  • Onderzoek naar de positieve gevolgen van flavonoïden is nog steeds in de beginfase.

2. Drink bietensap

Bietensap heeft een aantoonbaar effect op de bloedstroom naar de hersenen. Bieten bevatten nitraten, die worden omgezet naar nitrieten door natuurlijk voorkomende bacteriën in je mond. Nitrieten helpen om bloedvaten te verwijden, en verbeteren zo de bloedsomloop.

  • Nitraten zijn ook te vinden in selderij, kool, en andere bladgroenten
  • Het eten van fruit en groenten met veel nitraten wordt aangeraden voor optimale hersenfunctie. Door deze voedselsoorten om te zetten in sap krijg je het snelst een gezonde dosis binnen.

3. Gebruik “superfoods” in je dagelijkse dieet

Noten, zaden, blauwe bessen, en avocado’s worden soms “superfoods” genoemd vanwege hun hoge voedingswaarde. Onderzoek suggereert dat het eten van deze voedselsoorten een positief effect heeft op het gezond houden van de hersenen op hogere leeftijd.

  • Walnoten, pecannoten, amandelen, cashews en andere noten zijn een prima bron van vitamine E. Een gebrek aan vitamine E houdt verband met cognitieve achteruitgang. Je kunt ze rauw of geroosterd eten. Ongehydrogeneerde notenboter houdt die hoge voedingswaarde.
  • Avocado’s bevatten veel enkelvoudig onverzadigde vetzuren, die verband houden met verbeterde bloedsomloop naar de hersenen. Enkelvoudig onverzadigd vet helpt om slecht cholesterol uit het bloed te verminderen, en leidt tot lagere bloeddruk. Avocado’s bevatten ook andere voedingsstoffen die je algemene gezondheid verbeteren.
  • Bosbessen beschermen de hersenen tegen oxidatieve stress, een effect dat hersenfunctionaliteit belemmert. Met zo’n 100 gram bosbessen per dag – vers, gedroogd, of ingevroren – kun je jouw hersenfuncties verbeteren.

4. Overweeg voedingssupplementen

Ginkgo Biloba wordt al lang gebruikt om de bloedstroom naar de hersenen te verbeteren. Ginkgo beschermt ook de zenuwcellen die waarschijnlijk worden getroffen door Alzheimers.

  • Ginkgo hoort niet aan kinderen te worden gegeven. Onderzoek gebruikt voor volwassenen tussen de 120 en 240 mg per dag.
  • Ginkgo is beschikbaar in pillen, capsules, vloeistofextracten, en gedroogde bladeren voor afkooksels.

Hoe stimuleer je jouw hersenen


Je hersenen hebben interactie nodig om te leren en groeien. Volgens het Franklin Instituut versterkt stimulatie niet alleen je hersenfunctionaliteit, maar helpt het ook om cognitieve afbraak te voorkomen. Ziekte kan je hersenactiviteit weliswaar inperken, maar leeftijd niet – zolang je jezelf blijft uitdagen.

Verander je routine. Neem een andere route naar je werk, probeer een nieuw recept voor het avondeten, of betrek jezelf in een uitdagende activiteit zoals stijldansen. Nieuwe activiteiten zorgen dat je hersencellen aan het werk blijven. Onderzoek heeft aangetoond dat gestimuleerde hersencellen nieuwe cellen genereren.

Doe kruiswoordpuzzels, sudoku, of woordraadsels. Laat jezelf niet ontmoedigen als je vast zit op een probleem. Hersenscans hebben laten zien dat ze sneller groeien als je moeite hebt om verder te komen, omdat ze het harder moeten proberen.

Raak betrokken in een gesprek of debat, zoek meer diepgaand op het internet, of probeer iets dat vereist dat je leert om een geïnformeerde keuze te maken.

Doe aan sport. Oefening produceert niet alleen endorfine, waardoor je je goed voelt, maar het houdt ook je synapsen stabiel. Dr. John Ratey, een klinisch ondersteunend professor van psychiatrie, vertelde een Amerikaans nieuwskanaal: “Oefen op veel verschillende manieren om je hersenen te optimaliseren voor het leerproces.” Cardio en gewichtheffen zijn goede keuzes.

Leer een nieuwe taal of een muziekinstrument. Dit kunnen vooral goede uitdagingen worden naarmate je ouder wordt.

Reis naar onbekende plaatsen. Thuis ben je meer ontspannen, terwijl je onderweg juist bewuster moet zijn. Je ontmoet ook nieuwe mensen en voedselsoorten, en leert over interessante culturen en hun geschiedenis. Reizen helpt ook om je overlevingsinstinct te activeren.

Woon een klas of lezing bij over een onderwerp dat je interesseert. Schrijf je in voor school en maak een studie af. Het geeft een gevoel van prestatie én stimuleert tegelijkertijd je hersenen.